“Slimme koeling wordt héél belangrijk”

“Wat we ons vandaag bij koeling voorstellen – een airco die lucht tot 7 graden koelt, veel
piekstroom verbruikt en onaangenaam blaast - is niet de koeling van de toekomst. Dat is
zelfs al niet meer de koeling van vandaag. Ze is onbetrouwbaar, kijk naar Californië
afgelopen zomers dat met stroomtekorten en stroompannes te maken kreeg door de enorme
vraag naar airco-koeling. Het kan anders,” zegt Jan Kriekels CEO van Jaga Climate Designers.

‘Net als de natuur moeten we circulair denken. Je oogst wat je zaait’ staat op jaga.com.
Duurzaamheid staat bovenaan he prioriteitenlijstje van Jaga en van Jan Kriekels, CEO.

Massaal meer stroomverbruik voor koeling

“Men voorspelt op korte termijn een toename aan stroomverbruik, voor koeling alleen, van
60 %. Dat zorgt voor piekverbruik die de stroomnetten niet aankunnen, met uitval of
gewoon tijdelijke afschakeling. De koeling die wij ontworpen hebben, legt geen druk op de
planeet, belast de maatschappij nauwelijks en stelt je in staat goedkoop koelte te tanken.”

“Dat is bovendien aangename koelte, niet de agressieve kou van airco’s. Het verschil met de
buitentemperatuur mag niet te groot zijn, want dan ga je je binnen warmer moeten kleden.
Vergelijk het met de koelte van een kelder.”
Hoe Jaga dat klaarspeelt? Laten we beginnen de afgifte van de koelte/warmte. Jaga heeft
een radiatorenlijn (Low-HO radiatoren) die niet groter zijn dan traditionele radiatoren maar
dankzij het design en eventueel ingebouwde kleine ventilator twee- tot driemaal meer
warmte afgeven. Deze radiatoren zijn ook geschikt voor light cooling, een passieve, milieu-
vriendelijke koeling die door vele warmtepompsystemen geleverd wordt. Men kan het
gebouw verwarmen en koelen met een lucht/water warmtepomp waar de energie zowel in
de winter bij verwarmen als in de zomer bij koelen onttrokken wordt aan de buitenlucht.
Een andere toepassing is de bodem/water warmtepomp waar de warmte of koeling
rechtstreeks uit de bodem gehaald wordt. In de winter wordt het gebouw verwarmd op
basis van deze opgepompte bodemwarmte. In de zomer wordt het huis gekoeld met
bodemwater van 18 graden en geeft het systeem de warmte weer aan de aarde terug. Dit is
uiterst energiezuinig vermits enkel een klein circulatiepompje en geen compressor deze
koeling verzorgt.

Lagere energiekost toch het belangrijkste motief

“Deze energiezuinige koelsystemen kunnen de temperatuur zo’n 3 tot 5 graden laten dalen.
En esthetisch is het echt in orde. We hebben die radiatoren in alle kleuren en vormen: Je
moet soms de ‘whow’ eens horen,” aldus Jan. Jaga haalt momenteel ongeveer een derde
van zijn omzet uit Light Cooling. De bouwers die ervoor kiezen zijn energie- en milieubewust
en volgen de technologische evoluties. Maar het is vooral de lagere energiekost en het
rendement op lange termijn dat doorweegt bij de beslissing.

De volgende stap: een (ijs)buffer

Door te werken met buffers – een thermische batterij die warmte én koelte opslaat – wordt
het nog interessanter en kun je koeling beginnen plannen. Opwekken wanneer de energie
voorhanden is, afgeven wanneer warmte of koelte nodig is. Die systemen zijn al beschikbaar.
“Een volgende stap wordt het gebruik van een ijsbuffer. 1kg ijs smelten tot water slaat
evenveel energie op als 1kg water 80°C opwarmen. In de faseverandering tussen ijs en water
kan er dus veel meer energie opgeslagen worden dan in de opwarming van vloeibaar water.
Aan de vorming van ijs uit water wordt warmte gewonnen en opgeslagen. Het ijs wordt
gebruikt voor koeling. Zelf willen we hier een ice-tower bouwen, ergens eind dit jaar begin
volgend jaar. De technologie is er, onder meer in Duitsland en de VS is men er druk mee
bezig,” aldus Jan.

“Massaal ijs maken met zonne-energie”

“We kunnen volgens de VN nog 7 jaar CO 2 aan huidige tempo de lucht in pompen, dan
bereiken we een point of no return. Binnen een jaar of tien zal de klimaatverandering heel
wat meer impact hebben, voelbaar en zichtbaar zijn, met temperaturen tot 45 graden. Dat
speelt ook in de voedselketen. Dieren zullen koeling nodig hebben. Wij – bedrijven en
burgers - moeten zo vlug mogelijk massaal ijs beginnen maken met zonne-energie en zo
onze koeling duurzaam te garanderen,” besluit jan.